Ze zitten overal in, van creditcards en mobiele telefoons, tot auto’s en koffiezetapparaten. Halfgeleiders zijn de kracht achter de technologieën die we dagelijks gebruiken. Weinig mensen begrijpen ze zo goed als Maarten Dirkzwager.
In 2005 werkte Dirkzwager als technisch adviseur bij een tech-multinational, toen hij door een van de directeuren werd gebeld: “Ik ben onder de indruk van je advies. Het is heel anders dan wat ik zelf had bedacht. Waarom kom je niet bij mij in Hongkong werken om dit idee uit te voeren?” En zo kwam het dat Dirkzwager zich ging bezighouden met halfgeleiders in Hongkong.
Deze onverwachte carrièrestap bleek voor Dirkzwager van groot belang. Nu is hij Executive Vice President en Chief Strategy Officer bij NXP Semiconductors, een wereldwijd toonaangevende ontwerper en fabrikant van chips in Eindhoven.
En daarmee bevindt hij zich in het centrum van een sector die cruciaal is voor de digitale en groene transities van Europa. Door de opkomst van kunstmatige intelligentie, elektrische voertuigen en zelfrijdende auto’s neemt de vraag naar halfgeleiders toe, waardoor de industrie wordt aangespoord om snellere en efficiëntere chips te ontwikkelen.
Dat is ook de reden dat de Europese Investeringsbank, de financieringstak van de Europese Unie, in november 2024 en januari 2025 een lening van € 1 miljard in twee tranches verstrekte om NXP te steunen bij het onderzoeken en innoveren van nieuwe technologieën voor de automobielsector, de industrie en het internet der dingen in Nederland, Oostenrijk, Roemenië, Frankrijk en Duitsland.
“NXP is een van de weinige chipfabrikanten in Europa en een zeer geavanceerde klant met een impactvol bedrijf’’, vertelt Jason Leoussis, de kredietmedewerker bij de Europese Investeringsbank die bij de lening betrokken was.
Een mondiale leider met een Europees hart
Dirkzwager, die natuurkunde en vloeistofmechanica studeerde, werkte bijna tien jaar op het gebied van central engineering bij Philips in Nederland. Vervolgens verhuisde hij naar Hongkong, waar hij werd geïnspireerd door de ondernemingsgeest van de stad en de gretigheid om te groeien.
“Het motto daar was vallen en opstaan”, vertelt hij. “Dingen meteen uitproberen, kijken wat werkt en dan verder gaan met het volgende idee.” NXP Semiconductors, een spin-off van de halfgeleiderdivisie van Philips, is in 2006 vanuit deze mentaliteit ontstaan. “We verlegden onze focus naar klanten buiten Philips en richtten ons op de mondiale markt”, vertelt Dirkzwager. “Het was een spannende en hectische tijd.”
Volgens een onderzoek van McKinsey zou de mondiale markt voor halfgeleiders in 2030 een omvang kunnen hebben van meer dan $ 1 biljoen; in 2021 was dat nog $ 600 miljard.
Tegenwoordig ontwerpt, produceert en distribueert NXP zijn chips voor meer dan de helft voor de automobielmarkt. Ongeveer 25% gaat naar de industrie en het internet der dingen, en 17% naar de mobiele sector, waaronder smartphones en tablets.
De R&D-activiteiten van NXP voor chips voor de automobielsector zullen over zo’n vijf jaar gereed zijn voor gebruik in de markt; het werk op het gebied van kwantumveilige versleuteling zal over 10-20 jaar zo ver zijn. De toekomstgerichtheid van de halfgeleiderindustrie sluit goed aan op de voorkeur voor langlopende investeringen van de Europese Investeringsbank, waardoor de lening goed past bij beide partijen.
“De Bank was snel, efficiënt en concurrerend”, aldus Dirkzwager. “Dat voelt goed.”
Opkomende technologieën
Halfgeleiders, of microchips, bestaan uit zeer kleine stukjes grondstof zoals silicium, die door het toevoegen van elementen (dotering) worden gemanipuleerd, waardoor hun geleidbaarheid verandert. Het zijn de kernbestanddelen van bijna ieder elektronisch apparaat met een aan/uit-schakelaar.
“Deze lening laat goed zien hoe de Europese Investeringsbank de EU-chipsverordening steunt. Deze verordening is bedoeld om de markt voor halfgeleiders in de Europese Unie te versterken en de leveringszekerheid van chips te waarborgen”, aldus Andres Gavira Etzel, hoofdingenieur bij de Bank.
Onderzoekers van NXP werken aan het veiliger en efficiënter maken van batterijen, en het verbeteren van zogenaamde edge-apparaten die kunstmatige intelligentie mogelijk maken. Daarnaast ontwikkelen ze veiligheidsmaatregelen om gegevens te beschermen tegen toekomstige bedreigingen, zoals die vanuit kwantumcomputing.
Dirkzwager ziet toe op deze specialistische technische terreinen en op de wereldwijde strategie van het bedrijf. “Uiteindelijk”, zo zegt hij, “hangt alles met elkaar samen.”
- Lees hoe de daken van logistieke faciliteiten in Nederland, België en Roemenië veranderen in zonneparken
NXP EUROPEAN SEMICONDUCTOR RDI
The project concerns the support of the promoter's RDI investments in a broad portfolio of semiconductor products in the area of Automotive, IoT, Mobile, and Communication Infrastructure. The investment will contribute to build state-of-the-art European chip ecosystem and will involve investment in five EU countries.
